غبرګ شهريت او بهرني پاکستانيان

 ليک: پروفېسر يحيٰي خالد

ژباړه: رحمت ديوان

نن سبا ډېر زور په دې خبره راوړلے شي چې په بهرني هېوادونو کښې اوسيدونکو پاکستانيانو ته دې د ووټ حق ورکړل شي او هغوي دې د اسمبلۍ د غړو په توګه ومنل شي. په دې باندې زمونږ ډېر سياسي ګوندونه خپل سياست ځلوي، دا ګوندونه خبره کنفيوز کوي او په بهرني هېوادونو کښې اوسيدونکي پاکستانيان او د غبرګ شهريت لرونکي خلق په يوه تله تلي، خو په دې دواړو کښې د زمکې او اسمان فرق دے.

يو هغه خلق دي کوم چې د خپلو بچو دپاره رزق ګټلو له بهرني هېوادونو ته تلي دي او خپلو کورنيو ته پېسې رالېږي، دا بې شکه زمونږ د وطن وګړي دي او وي به، په دوي کښې انجينيئران هم شته، ډاکټران هم شته، مزدوران هم شته او په ډيپوټيشن په بهرني هېوادونو کښې خپل خدمات ترسره کوونکي هم شته.
دوېم هغه خلق دي کوم چې له دې وطن نه تښتېدلي دي، چرته يې سياسي پناه غوښتې او چرته يې د امريت نه سر ټکولے دے او د نورو هېوادونو شهريت يې ترلاسه کړے دے. دا هغه خلق دي چې په دې وطن يې هيڅ حق نشته، دا خلق زمونږ په خيال کښې د دې وطن باغيان دي، چې په هر شکل کښې يې دا وطن پرېښے او تلي دي او زمونږ په خيال دې خلقو ته د ووټ حق ورکولو او يا د وطن د استاځيتوب سوچ هم ګناه ده، ځکه چې دا خلق د خپل ژوند بچ کولو او د خپل اولس سره د غدارۍ نه پس تښتېدلي دي، ولې اوس دغه خلقو ته د اولس د قسمت د فېصلو کولو حق ورکولے کېدے شي، دا هغه خلق دي چې په يو شکل کښې هم د پاکستان دپاره فائده مند نۀ دي. په دوي کښې ځني اوس هم داسې دي چې د پاکستان نه ورسره مرسته کېږي، يعني په ځائے د دې چې د پاکستان په خزانه کښې زياتوالے راولي د دې برعکس دوي د پاکستان په خزانه باندې بوج دي، د دوي په حق کښې ويونکو ته پکار ده چې دا سوچ هم وکړي.

يوه بله خبره چې د دې خلقو په حقله اوس راروانه ده، هغه د دوي حلف نامه ده کومه چې د کوم بل هېواد د شهريت ترلاسه کولو په وخت اوچتوي، د لږ ساعت دپاره د دې حلف نامو په عبارتونو غور وکړئ او بيا فېصله وکړئ چې دې خلقو ته د پاکستان په اسمبلۍ کښې د ناستې او د دې وطن د قسمت د فېصلو حق ورکول سم دي؟.

امريکه چې د خپل هېواد شهريت چاته ورکوي نو داسې حلف ترې اخلي:

"زه په ډاګه اعلان کوم چې د کوم بل هېواد شهزاده، اولس مشر، د رياست يا اقتدار اعليٰ سره به خلوص او وفاداري په مکمله توګه پرېږدم، چې زۀ يې له دې نه مخکښې وګړے وم او دا چې زۀ به د ټولو داخلي او بهرنيو دشمنانو په مخامخ د متحده امريکه د ائين او قانون حمايت او د دې دفاع به کوم او د امريکې د قانون سره سم چې کله هم ضرورت ؤ نو د امريکې دپاره به وسله اوچتوم او د امريکې د وسله وال فوځ سره به بغېر د فوځي خدماتو نه ولاړ يم، د قومي اهميت په وخت به د جمهوري امريکې د قيادت دپاره کار کوم، دا ټولې ذمه وارۍ په خپله خوښه او بې د څۀ دباؤ نه اوچتوم، خدائے دې زما مددګار شي".

د برطانيه د شهريت ترلاسه کولو دپاره چې کوم حلف اوچتول کېږي هغه څۀ داسې دے:

"زۀ په خدائے قسم خورم چې د برطانيه وګړے کېدو نه پس به زۀ د قانون مطابق د عزت مٰاب ملکه الزبتهـ دوم، د دوي جانشينانو سره وفاداري او د دوي د حمايت پېټے اوچتوم".

له دې وروسته مونږ د هغه خلقو په وړاندې په ډېر احترام سره عرض کول غواړو چې کوم کس د بل يو هېواد سره داسې وعدې وکړي، هغه به څۀ رنګ زمونږ د وطن د پارليمان حصه شي. دا حلف نامې يو ځل بيا په غور سره وګورئ او په خپله فېصله وکړئ چې هغه خلق چې د امريکې او برطانيه شهريت لرلو سره سره زمونږ په پارليمان کښې ناست دي، دوي د وطن د ښۀ والي په حقله سوچ کولے شي او له دې وروسته بايد دا هم څرګنده شي چې زمونږ د پارليمنټ د ريزالوشن باوجود د نېټو سپلايي ولې پرانستل شوه او د ډرون بريدونو خلاف ولې سخته رويه نۀ خپلول کېږي. زمونږ د اسمبلۍ په غړو کښې ډېر زيات (د رحمان ملک صېب په قول) د غبرګ شهريت خلق دي، زمونږ يو څۀ د اسمبلۍ غړي او سياسي ګوندونه په ډېر جذباتي انداز د غبرګ شهريت والا خلقو وکالت کوي، د هغوي په حقله هم اولس ته ډېره زر فېصله پکار ده.